“Twintig jaar geleden was een contactmoment 10 minuten, nu is dat minimaal een halfuur”

Werk dat ertoe doet

Sociaal raadslieden helpen inwoners bij sociaal-juridische en financiële problemen. Ook in onze welvarende samenleving zijn er groepen burgers die afhankelijk zijn van een beschermende overheid omdat hun schouders niet zo stevig zijn. Maar diezelfde overheid heeft de laatste jaren de bescherming deels weggehaald en vervangen door extra verplichtingen, eisen en sancties. Een groeiende groep inwoners heeft het daarom steeds zwaarder. Dit maakt dat ons werk er steeds meer toe doet. Hierbij van betekenis kunnen zijn, vind ik waardevol.

Vreemde eend

Onder sociaal werkers zijn we een vreemde eend in de bijt. Om dit werk uit te oefenen, moet je van de inhoud zijn. Je moet van wetten en regeltjes houden en je moet feitelijk, concreet en zorgvuldig zijn. Zo lang we ons buigen over contracten, formulieren en dossiers, zijn we niet bezig met de relatie. Maar we stellen wel mensen op hun gemak en loodsen ze door ingewikkelde casussen heen tijdens contactmomenten.

Complexere problemen

Ik zit inmiddels 20 jaar in het vak en ik zie wel een verschil met toen ik begon. Contactmomenten duurden vaak zo”n 10 minuten en we hadden regelmatig studenten aan ons bureau met vragen over studiefinanciering. Inmiddels kunnen studenten alles zelf vinden op internet. En door de komst van internet zijn er juist andere groepen die zich minder goed kunnen redden. De problemen zijn veel complexer geworden, we spreken mensen nu vaak een halfuur of langer.

Groot bureau

We hebben vaak te maken met ingewikkelde regelingen en heel veel papieren. Ik sprak bijvoorbeeld een vrouw waarbij het UWV, de gemeente en de belastingdienst langs elkaar heen werkten. Ze zat qua inkomsten onder het sociaal minimum, maar moest wél een deel van haar toeslagen terugbetalen. Dat klopt natuurlijk niet. Om alles uit te pluizen, leg ik dan alle documenten en formulieren uit over mijn bureau en dat zijn er nogal wat. Dat is ook waarom mensen die in het juridische veld werken een groot bureau nodig hebben.

Universiteitsstad

De universiteit trekt mensen van allerlei nationaliteiten. Die kunnen niet allemaal hun weg direct vinden. Het gaat voornamelijk om kansrijke expats. In principe ligt de verantwoordelijkheid voor studenten en medewerkers bij de WUR zelf. Toch is het soms een zoektocht. Onze hulp is vooral bedoeld voor kwetsbare inwoners, vaak op kansarme posities in onze maatschappij. Maar voor vragen over toeslagen bijvoorbeeld, kunnen expats wel een beroep op ons doen. Daarnaast zie ik grote verschillen in kennis en vaardigheden van burgers en de gevolgen die dit heeft voor kwaliteit van leven. Denk aan de soms enorme verschillen in maatschappelijke posities, in inkomens en vermogens, onderwijs, gezondheid en huisvesting.

Alles is dichtbij

Typerend voor Wageningen is het kleinstedelijke. Dat heeft als voordeel dat we gemakkelijk persoonlijke contacten hebben met mensen uit de gemeente of het RIBW. En alles is dichtbij. Daarom is het ook zo logisch dat we hier in “t Palet zitten. In onze praktijk dragen we voornamelijk bij aan het tegengaan van schulden en armoede. We werken veel samen met andere hulp- en dienstverleners, binnen en buiten Welsaam. In “t Palet zijn we bijvoorbeeld bezig met inloop geldzaken. Vanuit het innovatiefonds kunnen we daar uren in steken.

Wederzijds respect met Gemeente Wageningen

Ik vind dat we moeten koesteren wat we hebben. Ik doel dan op de eerste plaats op het ruimhartig minimabeleid in Wageningen. Dit is letterlijk van grote waarde voor inwoners met een kleine portemonnee. Maar ik noem ook onze goede contacten met de gemeente. Goede verhoudingen zijn in ons werk belangrijk, zeker als we belangen van inwoners behartigen en vanuit die rol soms tegenover de gemeente staan. We merken dat er dan oog is voor onze eigen rol en verantwoordelijkheid. Er is wederzijds respect, dat is waardevol. Het is mijn droom dat we dit behouden.

We blijven natuurlijk ook kritisch op de gemeente. Er is al jaren geen goede telefonische bereikbaarheid meer van medewerkers van de gemeente. We horen dat veel inwoners hier last van hebben. Ik zou wensen dat dit er ooit weer komt.

Vraag van Peter: Deel je ideeën over vroegsignalering van schulden

We zijn van plan om met onze ontwikkeltafel (Voorkomen van schulden en armoede) gauw met de gemeente in gesprek te gaan over het onderwerp “vroegsignalering van schulden”. We hebben daar zelf al denkbeelden over, maar horen ook graag van andere organisaties hoe naar hun idee vroegsignalering van schulden in Wageningen vorm zou moeten krijgen. Dat kan abstract of concreet zijn, dat maakt niet uit. Heb je ideeën? Stuur me dan een mail.

Met wie zou je het volgende interview graag zien?

Ik ga richting pensioen. Van mij mogen de jongeren van zich laten horen. Thijs Schaffers van het jongerenwerk lijkt mij een goede spreekbuis.

Je bereikt Peter via: p.daems@solidez.nl