“Sinds kort durft hij me aan te kijken”

Jamal Roskam (30) is onderzoeker bij de WUR maar bovenal maatje bij Humanitas. De meneer aan wie hij gekoppeld is vindt het moeilijk om contact te maken. “Ik ga mee naar buiten om de drempel minder hoog te maken. Inmiddels kijkt hij me in mijn ogen aan. Dat zijn grote stappen.”

Jamal is vrijwilliger bij het Tandemproject van Humanitas. Op deze manier is hij gekoppeld aan een meneer van in de zestig, waar hij nu maatje van is. De meeste mensen binnen het Tandemproject ervaren een zekere vorm van eenzaamheid. Jamal: “Daardoor voelen ze zich buitengesloten van de maatschappij. Vaak zijn deze mensen ook wat beschadigd. Soms door iets wat ze in het verleden hebben meegemaakt, maar het kan ook met een lichamelijke beperking te maken hebben. Als maatje kijk je naar wat iemand graag wil bereiken of doen.”

Stap
“De meneer bij wie ik kom vindt het moeilijk om contact te maken met andere mensen. Hoewel hij fietsen en naar de bioscoop gaan leuk vindt, is de stap voor hem te groot. Ik ga daarom met hem mee. In principe zijn we voor een jaar aan elkaar gekoppeld, na dat jaar kijken we wat er van de doelen behaald is en of er nog iets nodig is.”

Gespreksonderwerpen
Is dat niet onwennig, zo’n eerste contact als maatje? Jamal vertelt: “Ik merkte wel dat deze meneer het wat spannend vond. Hij vond het überhaupt moeilijk om een gesprek te voeren en mij aan te kijken. Maar nu ik er langer kom is dat veranderd. Hij brengt inmiddels zelf gespreksonderwerpen in en kijkt me ook aan. Hij ontwikkelt zich daar echt in. Het is belangrijk dat mensen iemand hebben waarbij ze hun verhaal kwijt kunnen. Het is heel lastig als je veel thuis zit.”

Na een jaar is het contact in principe ten einde. Hoe is dat voor een deelnemer? “In de meest ideale situatie neemt iemand anders mijn plek in, en heeft de deelnemer geleerd bepaalde stappen te zetten. Mij zal het ook niet koud laten om weer afscheid te nemen. Sommige mensen hebben best heftige dingen meegemaakt. Je moet wel een steen zijn als dat niets met je doet. Gelukkig kunnen we altijd terugvallen op een coördinator van Humanitas.”

Eenzaamheid
Voor Jamal was de keuze om vrijwilligerswerk te gaan doen geen moeilijke. Hij kon simpelweg niet anders. “Eenzaamheid is de reden waarom ik me destijds heb aangemeld voor het tandemproject. Ik las een stuk in de krant over twintigers die weinig contact hebben met anderen en veel binnen zitten. Dat vond ik zorgelijk. Je ziet de ontwikkeling dat mensen veel online zijn en zich daar profileren, maar daardoor mis je ook aansluiting met de rest van de maatschappij. Als ik kan zorgen dat mensen zich minder eenzaam voelen, zou ik dat super vinden.
Ik zie wel een misverstand over eenzaamheid. Dat het te spiegelen is aan de hoeveelheid mensen die je ziet. Maar eenzaamheid is een gevoel. Het kan zijn dat je kinderen elke week langskomen en dat als een verplichting zien, snel een kopje koffie drinken en dat er slechts vluchtig contact is. Dat kan heel eenzaam voelen. Als dat gevoel er is, is het goed om een luisterend oor te bieden, en activiteiten te ondernemen met die persoon.”

Vrijwilliger
En Jamal zelf? “Ik woon alleen, en zeker afgelopen tijd, rond de coronamaatregelen, heb ik wel een vorm van eenzaamheid ervaren. We mochten niet naar kantoor, dat vond ik wel lastig. Naar de sportschool gaan of voetballen kon ineens niet meer. Ik zat veel alleen thuis en zag weinig mensen. Ik vrees dat dat in de afgelopen periode voor veel mensen veel meer is geworden. Vrijwilligerswerk helpt mij om me nuttig te voelen.”

“Er is altijd vraag naar nieuwe vrijwilligers. Ik wil mensen aanmoedigen, mocht je erover nadenken om vrijwilliger te worden; ga in gesprek met een organisatie! Want wat jij als iets heel kleins ziet kan voor iemand die eenzaam is iets heel groots zijn. Je ziet mensen groeien wanneer je oprechte aandacht hebt. Iedereen verdient het om gezien te worden en zich niet eenzaam te voelen. We zijn met zoveel mensen op de wereld, eenzaamheid zou helemaal niet hoeven bestaan.”